خواص عدس: ۹ خاصیت اثبات شده علمی
تاریخ انتشار: ۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۳۲۹۹۹
عدس قوت غالب ترکیه، سوریه، اردن، مراکش و تونس است اما امروزه، کانادا بزرگ ترین تولیدکنندۀ عدس در دنیا به شما می رود (+).
در این مقاله به برخی خواص عدس و طرز تهیۀ عدس اشاره می کنیم.
۱- انواع عدسبه گزارش مجله سلامت بهشتیان، عدس از روی رنگ، اعم از زرد، قرمز، سبز، قهوه ای یا سیاه، طبقه بندی می شود (+).
در ادامه، به چند نمونه از شایع ترین انواع عدس اشاره می کنیم:
عدس قهوه ای: شایع ترین نوع عدس که مزۀ خاک می دهد، بعد از پخت ظاهر خود را حفظ می کند و برای خورشت و سوپ عالی است.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
عدس یک منبع ارزان برای دریافت انواع مواد مغذی است اما اغلب نادیده گرفته می شود.
برای مثال، سرشار از ویتامین ب، منیزیم، زینک و پتاسیم است.
عدس بیش از ۲۵% پروتئین دارد. پس جایگزین مناسبی برای گوشت است. همچنین، یک منبع عالی برای تأمین آهن به شما می رود. آهن یک مادۀ معدنی است که گاهی در رژیم گیاهخواری حذف می شود (+).
مواد مغذی موجود در عدس تا حدودی به نوع آن بستگی دارد اما معمولاً یک پیمانه (۱۹۸ گرم) عدس پخته شده حاوی مقادیر زیر است (+):
کالری: ۲۳۰ کربوهیدرات: ۹ گرم پروتئین: ۹ گرم چربی: ۸ گرم فیبر: ۶ گرم تیامین (Thiamine): ۲۸% از مقدار مصرف روزانه نیاسین (Niacin): ۱۳% از مقدار مصرف روزانه ویتامین ب۶: ۲۱% از مقدار مصرف روزانه فولات (Folate): ۹۰% از مقدار مصرف روزانه اسید پانتوتنیک (Pantothenic acid): ۲۵% از مقدار مصرف روزانه آهن: ۳۷% مقدار مصرف روزانه منیزیم: ۱۷% از مقدار مصرف روزانه فسفر: ۲۸% از مقدار مصرف روزانه پتاسیم: ۱۶% از مقدار مصرف روزانه زینک: ۲۳% از مقدار مصرف روزانه مس: ۵۵% از مقدار مصرف روزانه منگنز: ۴۳% از مقدار مصرف روزانهعدس سرشار از فیبر است که باعث تنظیم مزاج و رشد باکتری های مفید روده می شود. مصرف عدس میزان دفع را بالا می برد و عملکرد روده را بهتر می کند (+).
به علاوه، عدس حاوی ترکیبات گیاهی مفید به نام مواد فیتوشیمیایی است که از بدن در برابر بیماری های مزمن، مثل بیماری قلبی و دیابت نوع دو، محافظت می کنند (+).
عدس سرشار از پلی فنول است. پلی فنول ها از جمله مواد فیتوشیمیایی مقوی هستند (+).
شواهد نشان می دهد بعضی از پلی فنول های موجود در عدس، مثل پرونیاسیدین (procyanidin) و فلاوانول (flavanols)، خواص ضد اکسید و ضد التهاب دارند و از نورون ها محافظت می کنند (+).
مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد پلی فنول های موجود در عدس جلوی رشد سلول های سرطانی، به ویژه سلول های سرطانی پوست، را می گیرند (+).
همچنین، پلی فنول در کنترل قند خون موثر است اما هنوز علت این امر مشخص نیست (+).
یک آزمایش حیوانی نشان داد مصرف عدس به کاهش قند خون کمک می کند و این مسئله، صرفاً به دلیل کربوهیدرات، پروتئین یا چربی موجود در عدس نیست (+).
لازم به ذکر است به نظر می رسد بعد از پخت عدس، خواص پلی فنول های موجود در آن از بین نمی رود (+).
۴- از خواص عدس: حفظ سلامت قلبدر مجموع، مصرف عدس خطر بیماری قلبی را کاهش می دهد چون چند ریسک فاکتور را از بین می برد (+).
در یک پژوهش، ۳۹ فرد چاق یا دارای اضافه وزن که مبتلا به دیابت بودند به مدت هشت هفته تحت نظر قرار گرفتند. آن ها هر روز ثلث پیمانه (۶۰ گرم) عدس مصرف کردند. نتیجه نشان داد میزان HDL یا کلسترول مفید در شرکت کنندگان بالا رفت و میزان LDL یا کلسترول مضر و تری گلیسیرید کاهش پیدا کرد (+).
عدس به کاهش فشار خون هم کمک می کند. آزمایش روی موش ها نشان می دهد که تأثیر عدس روی کاهش فشار خون از نخود فرنگی، نخود یا لوبیا بیشتر است (+).
به علاوه، پروتئین موجود در عدس آنزیم مبدل آنژیوتانسین (angiotensin I-converting enzyme) را مسدود می کند. این آنزیم در انسداد عروق و افزایش فشار خون نقش دارد (+).
افزایش هموسیستئین (homocysteine) از جمله عوامل دیگری است که خطر بیماری قلبی را بالا می برد. کمبود فولات باعث افزایش هموسیستئین می شود. عدس یک منبع عالی برای دریافت فولات است، پس جلوی تجمع هموسیستئین در بدن را می گیرد (+).
اضافه وزن یا چاقی خطر بیماری قلبی را بالا می برد. مصرف عدس جلوی پرخوری را می گیرد و به کاهش یا حفظ تعادل وزن کمک می کند. عدس سیرکننده است و به نظر می رسد قند خون را ثابت نگه می دارد (+).
مواد ضد تغذیه ای مانع جذب مواد مغذی می شوندعدس حاوی مواد ضد تغذیه ای است. یعنی موادی که جلوی جذب سایر مواد مغذی را می گیرند.
۵- بازدارندۀ تریپسین (Trypsin)عدس حاوی مهارکنندۀ تریپسین است و جلوی تولید این آنزیم را می گیرد. آنزیم تریپسین به تجزیه و هضم پروتئین خوراکی کمک می کند.
اما معمولاً مقدار این مواد در عدس پایین است و بعید به نظر می رسد که هضم پروتئین را تحت الشعاع قرار دهد.
۶- لکتینلکتین در برابر هضم مقاوم است و به سایر مواد مغذی می چسبد. در نتیجه، جلوی هضم این مواد را می گیرد.
به علاوه، لکتین به کربوهیدرات موجود در دیوارۀ روده می چسبد. مصرف زیاد لکتین، سد محافظتی روده را مختل می کند و میزان نفوذپذیری روده را بالا می برد. به این وضعیت، نشتی روده می گویند (+).
برآوردها نشان می دهد اگر مصرف لکتین در رژیم غذایی بالا رود، خطر ابتلا به بیماری خودایمنی افزایش پیدا می کند اما شواهد در این زمینه محدود است (+).
لکتین به مقابله با سرطان و بیماری کمک می کند (+).
بهتر است عدس را تا صبح خیس دهید و قبل از طبخ، آب آن را دور بریزید تا مقدار لکتین موجود در عدس به حداقل برسد.
۷- تانین (Tannins)عدس حاوی تانین است که به پروتئین می چسبد و جلوی جذب برخی از مواد مغذی را می گیرد (+).
به ویژه، نگرانی ها درمورد تأثیر تانین روی جذب آهن بالاست اما تحقیقات نشان می دهد که معمولاً مصرف تانین در رژیم غذایی روی سطح آهن تأثیر نمی گذارد (+).
از طرف دیگر، تانین سرشار از آنتی اکسیدان های مفید است (+).
۸- فیتیک اسید (Phytic acid)فیتیک اسید، یا فیتات، مواد معدنی نظیر آهن، زینک و کلسیم را به هم متصل می کند و میزان جذب این مواد را کاهش می دهد (+).
اما گزارش ها حاکی از تأثیر فیتیک اسید در مقابله با استرس اکسیداتیو و سرطان است (+).
عدس، مثل اکثر حبوبات، حاوی مواد ضد تغذیه ای است اما اگر بدون پوست طبخ شود، مواد ضد تغذیه ای موجود در آن کاهش پیدا می کند (+).
۹- بهترین روش پخت برای حفظ خواص عدسعدس زودپز است. برخلاف سایر حبوبات، لازم نیست عدس را از قبل خیس دهید. عدس زیر سی دقیقه می پزد. کنسرو عدس هم گزینۀ مناسبی است.
البته بهتر است قبل از پخت، عدس را خیس کنید تا ناخالصی های آن از بین برود.
بعد عدس را داخل قابله بریزید، آب و نمک را به آن اضافه کنید، بگذارید جوش بخورد و بعد ۲۰ الی ۳۰ دقیقه روی شعلۀ کم بپزد (+).
میزان پخت به سلیقۀ شما بستگی دارد. بعضی دوست دارند عدس زیر دندان بیاید، بعضی ترجیح می دهند که عدس کامل له شود. بعد از اینکه آب به جوش آمد، عدس را با آب سرد بشورید تا نیاز به پخت بیشتر نباشد.
بعضی از عدس ها، مثل عدس نارنجی، ظرف پنج دقیقه می پزد و در شرایطی که عجله دارید و به دنبال غذای دقیقه نودی می گردید که زود حاضر شود، مناسب است (+).
شما می توانید عدس را به مقدار زیاد بپزید و طی هفته برای شام و ناهار آماده داشته باشید چون تا ۵ روز داخل یخچال می ماند و خراب نمی شود (+).
بخش قابل توجهی از مواد ضد تغذیه ای عدس بعد از پخت از بین می رود. همچنین می توانید عدس را تا صبح خیس دهید تا میزان این مواد کمتر شود (+).
خلاصه و جمع بندی خواص عدسعدس در انواع مختلف قهوه ای، سبز، زرد، قرمز یا سیاه کم کالری، سرشار از آهن و فولات و یک منبع عالی برای دریافت پروتئین است.
حاوی پلی فنول های مقوی است و خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهد.
ظرف ۵ الی ۳۰ دقیقه می پزد. این روش (مثل خیس دادن) مواد ضد تغذیه ای را کاهش می دهد.
کانال عصر ایران در تلگراممنبع: عصر ایران
کلیدواژه: عدس قندخون پلی فنول های موجود مقدار مصرف روزانه مواد ضد تغذیه ای بیماری قلبی بالا می برد کاهش می دهد موجود در عدس نشان می دهد پلی فنول ها مواد مغذی مصرف عدس عدس حاوی خواص عدس یک منبع عدس عدس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۳۲۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پشت پرده «قلیان اکسیژن»؛ قلیان اکسیژن چیست و قیمت آن چقدر است؟
زیسان: روز گذشته خبرگزاری تسنیم در گزارشی انتقادی از سرو قلیان اکسیژن در کافه‌های تهران خبر داد و نوشت: مدتی است قلیانی به‌نام «اکسیژن» در برخی از کافه‌های لاکچری تهران از جمله در غرب و شمال تهران (محدوده صادقیه و تجریش) به جوانان به‌صورت آزادانه عرضه می‌شود.
«این قلیان که در تبلیغاتش، شادی‌آور بودن برای مصرف‌کننده را مطرح کرده از ترکیب برخی از گاز‌های خطرناک تشکیل شده است و می‌تواند عوارض بسیار شدید برای فرد مصرف‌کننده به‌همراه داشته باشد. حالتی که برای مصرف‌کننده پس از دقایق کوتاهی استفاده از این قلیان ایجاد می‌شود یک حالت از خود بی‌خود شدن به‌همراه شادی کاذب و خلسه است.»
این گزارش اما با واکنش رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت روبه رو شد. او گفت: اجرای طرح مطالعاتی دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن به‌صورت آزمایشی تحت نظارت وزارت بهداشت با هدف کاهش مصرف قلیان دخانی در ۱۰ استان کشور آغاز شده است.
«قلیان اکسیژن» چیست؟قلیان حاوی اکسیژن توسط مبتکری به نام نادر مظفری طراحی و ساخته شده است. نادر مظفری مبتکر قلیان اکسیژن تصویر مجوز اختراعش از دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه شهید بهشتی را ضمیمه کاتالوگ معرفی این قلیان کرده است. در این قلیان اکسیژنی، به جای مواد دخانی، منبع اکسیژن بر روی قلیان نصب شده و دود بالنی جهت سرگرمی در آن استفاده می‌شود.
«نادر مظفری» مخترع قلیان اکسیژن در گفتگویی با آذرانجمن در خصوص ویژگی‌های این قلیان توضیح داد: قلیان دخانی یک معضل جهانی می‌باشد که «سازمان جهانی بهداشت» سالانه هزینه هنگفتی برای مبارزه با آن هزینه می‌کند. از طرفی نیز این قلیان‌های سنتی جزو میراث فرهنگی ما محسوب می‌شوند که متاسفانه ضرر‌هایی بسیاری دارند، اما این قلیان‌ها به دلیل تفننی بودن آن در گذشته و در حال وسیله‌ای برای دورهمی‌های دوستانه و خانوادگی بوده و حتی در سال‌های گذشته مرز‌های آسیا را نیز در نوردیده و به اروپا و حتی آمریکا رسیده و در اکثر مراکز تفریحی آن کشور‌ها سرو می‌شود. ما در اقدامی ابتکاری محصولی جدید به افراد قلیانی و سیگاری ارائه داده‌ایم که هم تمام مزایای قلیان‌های سنتی را دارد و هم برای مصرف کنندگان مفید می‌باشد.
مظفری درباره فواید قلیان اکسیژن گفت: فکر می‌کنم همه از فواید گاز اکسیژن و گاز N۲O و کاربرد این گاز‌ها در علم پزشکی مطلع هستند. فواید اکسیژن برای بدن انسان بسیار زیاد است و با کمبود اکسیژن در بدن، قدرت تصمیم‌گیری کاهش می‌یابد و فرد دچار انواع بیماری‌ها می‌شود؛ بنابراین این موضوع را هدف خود قرار داده ایم که برای حفظ سلامتی جامعه قلیان‌های اکسیژن را جایگزین قلیان‌های سنتی کنیم.
یکی از مراکز ارائه دهنده قلیان اکسیژن مزیت‌های زیر را در مورد این اختراع برشمرده است:
لذتی چندید برابر قلیان‌های معمولی
کاهش دهنده وزن، انرژی زا و شادی آور
برطرف کننده اضطراب و افسردگی
تقویت کننده عضلات شش، قلب و ریه
ترمیم و شاداب کننده پوست
مفید برای درمان بیماری‌های تنفسی
تصفیه و ضد عفونی کننده مجاری تنفسی
مفید برای سردرد‌های میگرنی و خوشه‌ای
مفید برای درمان دیابت، غلظت خون، فشار خون و ...
مهندس بهزاد ولی‌زاده در گفتگو با تسنیم اظهار کرد: طرح مطالعاتی دستگاه «پاکدم» یا «قلیان اکسیژن» در زمان حاضر به‌صورت آزمایشی، تحت نظارت وزارت بهداشت حدود دو سال است که در ۱۰ استان کشور در حال اجراست. این وسیله ثبت اختراع شده است و بعد از اینکه تأییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد به‌عنوان تجهیزات پزشکی ثبت شده و در سازمان غذا و دارو استاندارد‌هایی برای آن در نظر گرفته شده است.
در این وسیله از ترکیب گاز‌های اکسیژن و N۲O با رعایت حدود تعیین‌شده در سازمان غذا و دارو برای اطمینان از اینکه ضرری برای سلامتی افراد نداشته باشد استفاده می‌شود.وی افزود: به‌دلیل نگرانی وزارت بهداشت از افزایش مصرف قلیان که نسبت به سال ۹۵ بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است، گسترش بی‌رویه مراکز عرضه قلیان بعد از همه‌گیری بیماری کرونا و ضعف در اجرای قانون ممنوعیت استعمال دخانیات در مراکز عرضه قلیان که مستلزم همکاری تنگاتنگ ارگان‌های برون‌بخشی است، اجازه داده شد که طرح بررسی دستگاه پاکدم در ۱۰ استان کشور شامل تهران، آذربایجان شرقی، البرز، فارس، خوزستان، گیلان، مازندران، کرمان، بوشهر و سیستان و بلوچستان آغاز شود و در ادامه با درخواست دانشگاه‌های دیگر، هماهنگی برای توسعه مرحله آزمایشی طرح در استان‌های خراسان شمالی، اصفهان و زنجان انجام شد.
وی ادامه داد: این طرح در مرحله آزمایشی قرار دارد و بعد از مشخص شدن نتایج مطالعه که تحت نظارت دانشگاه‌های علوم پزشکی مرتبط انجام می‌شود؛ در صورت اثبات اثربخشی و تأثیر آن بر کاهش مصرف قلیان دخانی، به‌صورت سراسری اجرا خواهد شد. وزارت کشور نیز به استان‌های مجری طرح، این موضوع را ابلاغ کرده است و نمونه‌برداری‌ها از استان‌های تحت پوشش این طرح در حال انجام است.
ولی‌زاده تصریح کرد: در مرحله اولیه مطالعه، شاخص‌های سلامتی هنگام استفاده از این دستگاه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان داد براساس شاخص‌های مدنظر، استفاده از دستگاه پاکدم یا قلیان اکسیژن ضرری را از نظر سلامتی افراد ندارد.
وی با ابراز این که متأسفانه قلیان به‌عنوان یک وسیله تفریحی در جمع‌های خانوادگی و دوستانه استفاده می‌شود؛ یادآور شد: این موضوع در حال بررسی است که این دستگاه تا چه‌میزان می‌تواند جایگزین قلیان و مواد دخانی باشد.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت با بیان این که نتایج طرح مذکور در امکان جایگزینی با قلیان دخانی حاوی تنباکو تا پایان سال مشخص می‌شود؛ خاطرنشان کرد: پس از آن تصمیم گرفته می‌شود که این طرح به‌چه‌صورت در کشور اجرا شود.
مهندس بهزاد ولی‌زاده درباره ترکیب موجود در این قلیان به ارائه توضیحات بیشتر پرداخت و گفت: در این دستگاه گاز N۲O به‌عنوان گاز خنده و شادی‌آور در ترکیب با اکسیژن مورد استفاده قرار گرفته است و احتمال می‌رود که این ترکیب بتواند جایگزین اعتیاد به نیکوتین و تنباکو باشد.
شواهد تاکنون نشان داده است افرادی که این وسیله را مصرف کرده‌اند پس از مصرف قلیان اکسیژن تمایل چندانی به مصرف مواد دخانی ندارند؛ البته باز هم باید نتایج آزمایش به‌طور قطعی مشخص شود. انتظار داریم که با پایان یافتن مرحله آزمایشی این طرح، علاوه بر مشخص شدن اثرات مرتبط با سلامتی، درباره بحث جایگزینی آن با مواد اعتیادآوری مانند نیکوتین و تنباکو نیز به نتیجه برسیم.
آیا در «قلیان اکسیژن» از گاز‌های غیرمجاز در این وسیله استفاده شود؟ولی‌زاده در پاسخ به این سؤال که "آیا ممکن است تخلفاتی در مراکز عرضه قلیان اکسیژن رخ بدهد و از گاز‌های غیرمجاز در این وسیله استفاده شود؟ " تشریح کرد: باید توجه داشت؛ اولاً نیکوتین حاوی بسیاری از مواد سمی و تنباکوی معطر حاوی فلزات سنگین و مواد شیمیایی بسیار مضر است، ثانیاً در تنباکو‌هایی که در برخی از مراکز عرضه قلیان استفاده می‌شود، مواد و ترکیبات دیگری اضافه می‌شود که برای افزایش وابستگی و حفظ مشتری انجام می‌شود بنابراین آنچه الآن بیشتر مورد نگرانی ماست؛ توزیع تنباکو‌های معطر و مواد دخانی حاوی نیکوتین است نه تخلفاتی که ممکن است در توزیع قلیان اکسیژن رخ دهد.
از سوی دیگر قلیان‌های اکسیژن تحت نظارت دانشگاه‌های علوم پزشکی عرضه می‌شود و استفاده از گاز‌های دیگر در این قلیان مجاز نیست و دانشگاه‌ها از مجریان این طرح یعنی قهوه‌خانه‌ها و کافی‌شاپ‌هایی که این طرح در آنها اجرا می‌شود نیز تعهدنامه‌هایی اخذ می‌کنند و این مراکز صنفی نیز با رضایت خودشان در این طرح مشارکت می‌کنند و به‌دلیل سود اقتصادی عرضه این قلیان در این مراکز، توجیهی ندارد که بخواهند تخلفی در این زمینه داشته باشند.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت تأکید کرد: گاز‌های اکسیژن و N۲O اعتیادی برای مصرف‌کننده ایجاد نمی‌کند و به‌محض اینکه مصرف متوقف می‌شود فرد نیازی برای مصرف مجدد احساس نمی‌کند و بنابراین مصرف قلیان اکسیژن وابستگی‌آور نیست.
عوارض «قلیان اکسیژن»حسن آذری‌پور، عضو کمیته کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت درباره خطرات «قلیان اکسیژن» گفته: با توجه به اینکه اکسیژن خالص در حد مشخصی به‌لحاظ پزشکی عوارضی را برای فرد به‌همراه دارد باید مصرف آن تحت‌نظر کارشناسان و مقدار اکسیژن آن مشخص باشد؛ چون به هر حال اکسیژن خالص منجر به مسمومیت می‌شود و در فرد استعمال‌کننده سردرد ایجاد می‌کند همچنین منجر به اتّساع عروق مغزی می‌شود و برای فرد مشکلات چشمی به‌همراه می‌آورد.
هم چنین خبرگزاری تسنیم ادعا کرده که گزارش‌های مختلفی از مسمومیت و حالت بیهوشی موقت برای مصرف‌کنندگان این قلیان به دستش رسیده است که در صورت عدم مراجعه به مراکز درمانی، قطعاً واقعه تلخی برای مصرف‌کننده اتفاق می‌افتاد.
هرچند آنچه این روز‌ها در کافه‌ها به‌عنوان «قلیان اکسیژن» عرضه می‌شود اما سوال اصلی این است: آیا درآمد بسیار بالای استفاده از قلیان اکسیژن برای ارائه‌دهندگان آن در عدم برخورد نهاد‌های مسئول با این پدیده خطرناک و کُشنده تأثیر داشته است؟!
tags # اخبار پزشکی سایر اخبار
دانشجویان سال سوم دانشگاه‌ها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند